Επιστολή για τη μεταστέγαση Υπουργείων και Οργανισμών στην ΠΥΡΚΑΛ
Στις 4.9.2022 το ΔΣ της ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ συμμετέχοντας στη διαδικασία κατάθεσης απόψεων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας απέστειλε την ακόλουθη επιστολή:
Προς:
Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Κοινοποίηση:
1. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
2. Υπουργός Οικονομικών
3. Υπουργός Εσωτερικών
4. ΑΔΕΔΥ
Θέμα: Συμμετοχή της ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ στη διαδικασία κατάθεσης απόψεων για τη μεταφορά Υπουργείων και Οργανισμών στο ακίνητο της ΠΥΡΚΑΛ
Η Ένωση Αποφοίτων Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ), συμμετέχοντας στη διαδικασία της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με το υπ’ αρ. πρωτ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/81705/5545/04-08-
Η σχεδιαζόμενη μεταφορά των Υπηρεσιών εννέα (9) Yπουργείων και τεσσάρων (4) Oργανισμών, οι οποίες σήμερα στεγάζονται κυρίως στο κέντρο της Αθήνας, αποτελεί ένα πολεοδομικό εγχείρημα πολλών διαστάσεων, οι οποίες οφείλουν να ληφθούν υπόψη πριν την καθ’ οιονδήποτε τρόπο έναρξη της υλοποίησης του σχετικού σχεδίου.
Συγκεκριμένα προβλέπεται, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των εμπλεκόμενων Υπουργείων και τα δημοσιεύματα στον Τύπο, η μεταστέγαση των Υπουργείων Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Τουρισμού σε ένα «κυβερνητικό πάρκο» που θα δημιουργηθεί κοντά στους πρόποδες του Υμηττού, στον χώρο της παλιάς ΠΥΡΚΑΛ. Βασικός στόχος του σχεδίου, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, είναι η εξοικονόμηση έως και 33,1 εκατ. ευρώ από τη μεταφορά από 127 κτήρια, όπου στεγάζονται σήμερα οι εν λόγω Υπηρεσίες, εκ των οποίων στην κατοχή του δημοσίου βρίσκονται τα 20 εξ αυτών. Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινωθεί η μεταστέγαση θα γίνει σε νέα ανακαινισμένα ιδιόκτητα κτήρια στο χώρο του πρώην εργοστασίου στο Δήμο της Δάφνης.
Αναφορικά με τον ανωτέρω σχεδιασμό, η ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ θέτει τις ακόλουθες παρατηρήσεις, οι οποίες ευελπιστούμε ότι θα ληφθούν υπόψη:
- Το κέντρο της Αθήνας έχει σχεδιαστεί και η λειτουργία του έχει ρυθμιστεί με σκοπό να φιλοξενεί το διοικητικό κέντρο της χώρας. Σε αυτό έχουν την έδρα τους τα περισσότερα Υπουργεία, όπως προβλέπεται εξάλλου και στο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας του 2014. Στην πράξη, αυτές οι ρυθμίσεις έχουν ως συνέπεια την πολεοδομική προσαρμογή των χρήσεων γης στις ανάλογες ανάγκες και χρήσεις. Η κυκλοφοριακή ρύθμιση της περιοχής του κέντρου καλύπτει απρόσκοπτα την μετακίνηση χιλιάδων υπαλλήλων των Υπουργείων και των Φορέων αλλά και των πολιτών που λαμβάνουν υπηρεσίες με περισσότερους από πέντε (5) σταθμούς του Μετρό (και την 4η γραμμή του Μετρό υπό κατασκευή), τρεις (3) του Ηλεκτρικού, την γραμμή του Τραμ αλλά και πολλές γραμμές λεωφορείων. Ομοίως, η μικροοικονομία της περιοχής έχει προσαρμοστεί σε αυτή τη λειτουργία της πόλης. Η μεταστέγαση των Υπουργείων και των Υπηρεσιών θεωρούμε ότι θα εξυπηρετήσει μονόπλευρα την τουριστική ανάπτυξη της πρωτεύουσας και όχι τις πραγματικές ανάγκες των κατοίκων της. Με αυτό τον τρόπο η Αθήνα και το κέντρο της θα απωλέσει σημαντικό μέρος της πολυ-λειτουργικότητάς της, η οποία προσδίδει στην τοπική κοινωνία ανθεκτικότητα σε εποχές αλλεπάλληλων κρίσεων
- Υπογραμμίζουμε ότι η περιοχή της ΠΥΡΚΑΛ βρίσκεται σε απόσταση 3.5 χιλιομέτρων από το κέντρο της Αθήνας ενώ εξυπηρετείται από ένα μόλις σταθμό του Μετρό (Δάφνη), ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση περίπου ενός χιλιομέτρου από το χώρο που προβλέπεται να δημιουργηθεί το «κυβερνητικό πάρκο». Επίσης, σημειώνουμε ότι προβλέπονται μόλις 2000 θέσεις αυτοκινήτων, τη στιγμή που το ανθρώπινο δυναμικό των προς μεταφορά δημόσιων φορέων υπερβαίνει κατά πολλές χιλιάδες αυτό τον αριθμό. Αυτό θα έχει ως συνέπεια την οικονομική επιβάρυνση και την επιδείνωση της καθημερινότητας των δημοσίων υπαλλήλων
- Η περιοχή του Δήμου Δάφνης – Υμηττού είναι μια κυρίως οικιστική περιοχή με χαμηλή δόμηση και διαχρονικό αίτημα τη δημιουργία ενός υπερτοπικού πράσινου πάρκου στο χώρο της ΠΥΡΚΑΛ. Από τον μέχρι σήμερα σχεδιασμό φαίνεται να επιβαρύνεται υπέρμετρα και άμεσα μια περιοχή εκτός του κέντρου της Αθήνας. Αυτό συμβαίνει αφενός διότι το οικόπεδο περιήλθε στην κατοχή του Υπουργείου Οικονομικών και όχι του Δήμου, και αφετέρου, σύμφωνα με την τροπολογία 1147/94/29.11.2021 του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο μέσος συντελεστής δόμησης στην ΠΥΡΚΑΛ ορίστηκε σε 1,80, με μέγιστο ποσοστό κάλυψης σε 60% και μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος τα είκοσι οκτώ (28) μέτρα. Οι ρυθμίσεις αυτές βρίσκονται σε αντίφαση με την ανάγκη για αμιγώς πράσινα μητροπολιτικά πάρκα με σκοπό την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και τη διασφάλιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής του κέντρου της Αθήνας. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του London School of Economics «Athens Urban Age» για την Αθήνα, διαπιστώνεται ότι αυτή αποτελεί μια ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη και πυκνοδομημένη περιοχή, με δύο φορές περισσότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από το Παρίσι (5 τόνοι CΟ2 κατά κεφαλήν έναντι 2,3 τόνων) και από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη ποσοστό χώρων πρασίνου της Αθήνας (6,63 τ.μ./κάτοικο) – το ένα τρίτο του Λονδίνου. Ενώ, σχεδόν το 88% του πληθυσμού της Αθήνας (της μητροπολιτικής περιοχής) δεν πληροί τον ελάχιστο στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την πρόσβαση των κατοίκων σε κοντινό πράσινο.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις αναφέρουν ως ότι από την υλοποίηση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου θα υπάρξει εξοικονόμηση 33,1 εκ. ευρώ για τους φορολογούμενους, δεν έχει ανακοινωθεί ακόμα το κόστος της διαδικασίας ΣΔΙΤ, ώστε να καταστεί εφικτός ο υπολογισμός του πραγματικού οφέλους από τη μεταφορά των Υπηρεσιών στην ΠΥΡΚΑΛ.
- Τονίζουμε ότι η παρούσα διαδικασία δεν αποτελεί ουσιαστική δημόσια διαβούλευση για τους εξής λόγους:
- Η ανακοίνωση για την έναρξη και τη λήξη της διαδικασίας δεν έλαβαν την αναγκαία δημοσιότητα ώστε να γίνει γνωστή σε όλους τους ενδιαφερόμενους πολίτες και φορείς
- Ο χρόνος διεξαγωγής και οι προθεσμίες συμμετοχής (4.8.2022 – 4.9.2022) δεν ευνοούν τη συμμετοχή φορέων, σωματείων, επιστημονικών εταιριών και πολιτών
- Ο τρόπος διεξαγωγής (e-mail στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας) δεν διασφαλίζει την αναγκαία διαφάνεια και δημοσιοποίηση της συμβολής όσων συμμετέχουν
- Η μη δημοσίευση του εγγράφου ΥΠΕΝ/ΔΙΠΑ/81705/5545/04-08-
2022 της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στη Διαύγεια ή στις ιστοσελίδες των εμπλεκόμενων Υπηρεσιών δεν συμβάλλει στην κατανόηση της διαδικασίας «διαβούλευσης» και στο πώς οι απόψεις όσων συμμετέχουν σε αυτήν θα ληφθούν υπόψη κατά το σχεδιασμό.
Υπογραμμίζουμε επίσης ότι σχετικές ενστάσεις έχουν καταθέσει τόσο ο Σύλλογος Πολεοδόμων Χωροτακτών και Ελλήνων Μηχανικών Πολεοδομίας όσο και η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού που καταδεικνύουν σοβαρά προβλήματα στη σχεδιαζόμενη μεταφορά και διαπιστώνουν ότι ο υφιστάμενος χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός στο λεκανοπέδιο της Αθήνας δεν λήφθηκε υπόψη κατά την
κατάρτιση του εν θέματι Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ εκφράζει τις σοβαρές επιφυλάξεις της για τη σχεδιαζόμενη μεταφορά των Υπηρεσιών των Υπουργείων και των Οργανισμών που σήμερα στεγάζονται στο κέντρο της πόλης της Αθήνας. Αντ’ αυτού θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια πιο ορθολογική μεταφορά των Υπηρεσιών σε ιδιόκτητα κτίρια του Δημοσίου που βρίσκονται στο κέντρο της πόλης (μετά την απαραίτητη ανακαίνισή τους) με μικρότερη επίδραση στην ομαλή λειτουργία της πρωτεύουσας της χώρας και της καθημερινότητας χιλιάδων συμπολιτών και συναδέλφων μας. Σε κάθε περίπτωση, η σημαντικότητα του εγχειρήματος απαιτεί διαφάνεια, ενδελεχή ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων μερών και διαβούλευση με την τοπική κοινωνία, τους επιστημονικούς φορείς και τα σωματεία εργαζομένων.
Με εκτίμηση,
Το ΔΣ της ΕΝΑΠ ΕΣΔΔΑ